Янгиликлар
КОРОНАВИРУС ОДАМ ТАНЛАМАЙДИ...
Бутун дунё бўйича 2020 йилнинг 18 июнь ҳолатига коронавирусга чалинганлар сони 8.173.940 нафар кишини ташкил этиб, 443.685 минг киши қурбон бўлган.
Агар ривожланган давлат кесимида таҳлил қиладиган бўлсак, Америка Қўшма штатлари бўйича жорий йил 18 июнь ҳолатига кўра мамлакатда касалликка чалинганлар 2.137.731 кишини ташкил этиб, 116 минг 963 киши қурбон бўлган, Бразилияда касалликка чалинганлар 923.189 кишини ташкил этиб, 45 минг 241 киши қурбон бўлган, Буюк Британияда касалликка чалинганлар 299.600 кишини ташкил этиб, 42 минг 054 киши қурбон бўлган, Италияда касалликка чалинганлар 237.500 кишини ташкил этиб, 34 минг 405 киши қурбон бўлган, Францияда касалликка чалинганлар 194.347 кишини ташкил этиб, 29 минг 550 киши қурбон бўлган, Испанияда касалликка чалинганлар 244.328 кишини ташкил этиб, 27 минг 136 киши қурбон бўлган, Россия Федерациясида касалликка чалинганлар 544.725 кишини ташкил этиб, 7 минг 274 киши қурбон бўлган.
Ўзбекистон Республикасида касалликка чалинганлар 5.682 кишини ташкил этиб, 19 киши қурбон бўлган.
Бу рақамларни кўриб, одамнинг юраги орқага тортиб кетади. Шу ўринда бир савол туғилади, нима учун, нимага?
Ушбу салбий ҳолатлардан ушбу касалликка чалинганлар сони ортиб бораётганлигини кўрсатмоқда. Бунинг асосий сабабларидан бири нима деб ўйлайсиз. Албатта бу аҳоли томонидан карантин талабларига риоя этилмасдан келинаётганлигидан, Ҳукумат томонидан қабул қилинган ҳужжатларнинг ижроси тўлиқ таъминланмаётганлигидан далолат беради.
Бундан ташқари, бу касаллик ёшу қарини четлаб ўтмаётганлиги яна бир бор бизни эҳтиёткорликка чақиради.
Шунинг учун барчамиз мамлакатимизда коронавирус пандемиясининг олдини олишга қаратилган тадбирларни амалга оширишга биргаликда кўмак беришимиз керак бўлади. Бунинг учун карантин даврида қабул қилинган муҳтарам Президентимизнинг барча Фармон ва Қарорлари ижросини жойларда мониторинг қилиб борилишини ва аниқланган камчиликларни жойида бартараф қилиш чораларини кўриб борилишини таъминлашимиз зарур бўлади.
Ҳозир мабодо кўчага чиқсангиз — ҳамма ўз ҳолича. Деярли ҳамма, камида “Телеграм” ижтимоий тармоғига уланган, ахборотлар турлича ва кўп, лекин аниқ манбалар ҳақида маълумотлар кам. Шу боис, аниқ маълумотларни барибир телевидение орқали олишини ҳисобга олиб, телевидение орқали бу мавзу кенгроқ ёритилиши керак деб ўйлайман.
Албатта, фуқароларимизни (айниқса, аёлларни) уйда ўтиришга қизиқтириш учун қўлдан келгунча ҳаракат қилинаяпти, чала қолган, ҳаттоки таъқиқланган турк сериалларини ҳам аста-секин қайтариляпти, лекин ушбу вазиятда телеканалларнинг ижтимоий масъулияти бу билан чекланмаслиги керак.
Коронавирус хавфи, карантин фойдалари, бу мавзудаги тўғри тушунтиришлар, хабарлар, тарғиботлар айниқса, телевидениеда, хусусан хусусий телеканалларда ҳам кўпайтириш лозим бўлади.
Ҳар бир фуқаро карантин қоидаларига риоя этмасдан ташқарига чиқиши қандай оқибатларга олиб келиши ҳақида тегишли тушунтиришлар маҳалла ҳудудидаги ҳар бир оилага етказилиши зарур.
Шу ўринда, вилоят адлия бошқармаси томонидан карантин даврида қабул қилинган барча Фармон ва Қарорлар ижросини жойларда мониторинг қилиб борилаётир, аниқланган камчиликларни жойида бартараф қилиш чораларини кўриб борилишини таъминлаш бўйича бир қатор ишлар амалга оширилиб келинмоқда.
Лекин бу етарли эмас. Буни ҳар бир фуқаро ўз уйида, ўз маҳалласида ва ўз иш жойида амалга оширса, шундагина биз бу касалликни албатта енгамиз.
Бироқ, “Гуруч – курмаксиз бўлмайди”, деганларидек, ижтимоий тармоқлар орқали сиздирилаётган хабарлардан бунинг аксини кўрмоқдамиз.
Айниқса, айрим фуқароларимизнинг карантин қоидаларига риоя қилмасдан ҳар хил ўтиришлар, дабдабали тўйлар, гаштаклар ташкил этаётганлиги, жойларда мақсадсиз юришлари, касаллик ҳақида ўз вақтида хабар бермасликлари оқибатида бу касалликнинг авж олишига сабаб бўлмоқда.
Бу касаллик одам танламайди. Энг ривожланган давлатларда касалликка чалинганлар ҳамда вафот этаётган фуқаролар сонининг ошиб бораётганлиги, айниқса, бу касаллик ёш болаларда ҳам аниқланаётганлиги бизни сергакликка чариши керак.
Лекин, бундай бўлмаяпти. Президентимиз ҳар бир селектор йиғилишида ушбу масалани биринчи ўринга қўйиб муҳокама қилаётганликлари, ҳар бир раҳбар ва ҳар бир оддий инсонни масъулиятини янада ошириши зарурлиги ҳақида таъкидлаётганлигига қарамасдан, орамиздаги айрим шахсларнинг қабул қилинган қонун ҳужжатларига, қонун ҳужжатлари асосида белгиланган жазо турларига эътиборсизлиги, беписандлиги оқибатида, касалликни енгиш қийин бўлмоқда.
“Эй инсон, агар ўзингни ўйламасанг, фарзандларингни, набираларингни соғлигини ўйла. Дунёда содир бўлаётган воқеаларга эътиборсизлик билан қарама”, -дейишга мажбур бўляпмиз.
Карантин шароитининг юмшатилганлиги, бу карантин тугади дегани эмас.
Авваламбор, фуқаро сифатида интизомли бўлишимиз керак, бепарво бўлмаслигимиз керак.
Бу қийин эмаску. Нима учун ҳамюртларимизга, яқинларимизга зарар етказишимиз керак? Наҳотки ниқобда юриш, белгиланган муддатларда совун билан қўлимизни ювиш, гигиена қоидаларига риоя қилиш шунчалар қийин бўлса?
Ҳурматли юртдошлар, азиз онахон ва отахонлар, акалар ва укалар, опалар ва сингиллар!
Мамлакатимизда ушбу касалликнинг олдини олиш бўйича зарур ишлар олиб борилмоқда. Бизнинг асосий вазифамиз - сабабсиз ташқарига чиқмаслик, кимлардир ишда бўлиб, кимлардир уйда ўтириб, ўзимизни, фарзандларимизни ҳамда ота-онамизни эхтиёт қилишдан иборат.
Шунинг учун ҳам, вазиятдан камроқ талофатлар билан чиқишни истасангиз, одамлар билан камроқ мулоқот қилинг. Гигиена қоидаларига риоя қилинг. Уйда қолинг.
С.Тоғаев,
Сирдарё вилоят адлия бошқармаси
бошлиғи ўринбосари