14 февраль куни ЎзбекиÑтон РеÑпубликаÑи Олий МажлиÑи Қонунчилик палатаÑининг навбатдаги мажлиÑи бўлиб ўтди.
Қонунчилик палатаÑи Кенгаши томонидан таклиф Ñтилган кун тартиби таÑдиқланганидан кейин депутатлар Олий ÐœÐ°Ð¶Ð»Ð¸Ñ Ð˜Ð½Ñон ҳуқуқлари бўйича вакили(ОмбудÑман)нинг 2013 йилдаги фаолиÑти тўғриÑидаги ҳиÑоботни Ñшитдилар. Ушбу маÑала юзаÑидан С.Рашидова маъруза қилди.
ИнÑон ҳуқуқлари ва Ñркинликлари ÑоҳаÑидаги давлат ҳокимиÑти органларининг фаолиÑти уÑтидан парламент назорати Қонунчилик палатаÑи депутатлари фаолиÑтининг Ñнг муҳим жиҳатларидан бири Ñкани таъкидланди, шу Ñабабли бу маÑала парламент вакиллари учун катта аҳамиÑтга Ñга. ОмбудÑманнинг ўтган йилдаги фаолиÑти давлат ҳокимиÑти ва бошқаруви органлари, уларнинг манÑабдор шахÑлари инÑон ҳуқуқлари ва Ñркинликларига Ñ€Ð¸Ð¾Ñ Ò›Ð¸Ð»Ð¸ÑˆÐ¸ уÑтидан парламент ва жамоатчилик назоратини кучайтиришга доир чора-тадбирларнинг амалга оширилиши, қонун ҳужжатлари, шунингдек, фуқароларнинг ҳуқуқ ва Ñркинликларини таъминлаш механизмларининг такомиллаштирилишига кўмаклашишга қаратилганлиги қайд Ñтилди.
Бундан ташқари, Олий МажлиÑнинг ИнÑон ҳуқуқлари бўйича вакили ушбу Ñоҳадаги қонун ҳужжатларининг такомиллаштирилишида, халқаро ҳамкорликни ривожлантиришда, инÑон ҳуқуқлари ÑоҳаÑида жамоатчилик онгини оширишда иштирок Ñтди. Депутатлар ОмбудÑманнинг ўтган йилдаги фаолиÑти ҳокимиÑтнинг қонунчилик, ижро Ñтувчи ва Ñуд тармоқлари, фуқаролик жамиÑтининг инÑтитутлари, инÑон ҳуқуқлари ва Ñркинликларини Ò³Ð¸Ð¼Ð¾Ñ Ò›Ð¸Ð»Ð¸Ñˆ ÑоҳаÑидаги халқаро ташкилотлар билан ўзаро муноÑабатларни чуқурлаштиришга қаратилганлигини таъкидладилар. ҲиÑобот йилида ОмбудÑман томонидан 15 дан ортиқ қонун лойиҳаÑининг инÑон ҳуқуқларини Ò³Ð¸Ð¼Ð¾Ñ Ò›Ð¸Ð»Ð¸Ñˆ ÑоҳаÑидаги миллий қонунчилик ҳужжатларига, халқаро Ñтандартларга мувофиқлиги ҳуқуқий ÑкÑпертизадан ўтказилди.
ОмбудÑманнинг Қонунчилик палатаÑи билан ўзаро ҳамкорлиги нафақат қонун лойиҳаларини ҳуқуқий ÑкÑпертизадан ўтказишга, балки назорат-таҳлил фаолиÑтида иштирок Ñтишга, қонунчилик ҳужжатларига Ñ€Ð¸Ð¾Ñ Ò›Ð¸Ð»Ð¸Ñˆ мониторинги Ñкунлари бўйича ахборот алмашишга қаратилди.
Фуқароларнинг шикоÑтлари ва мурожаатларини кўриб чиқиш ОмбудÑман фаолиÑтининг муҳим йўналишларидан бири бўлди. ҲиÑобот даврида фуқаролардан жами 11 мингдан ортиқ мурожаат келиб тушди, уларнинг 7,7 мингтаÑи ОмбудÑманнинг марказий идораÑига, деÑрли мингта ариза ва шикоÑÑ‚ ÑÑа минтақавий вакилларга юборилди. Ðлектрон почта орқали фуқаролар мурожаатларини қабул қилиш амалиёти кенгайтирилмоқда. ОмбудÑман ва унинг ходимлари шахÑий қабулида фуқароларнинг деÑрли 1,4 мингта мурожаати кўриб чиқилди. Уларнинг барчаÑи амалдаги қонун ҳужжатларига қатъий мувофиқ ҳолда кўриб чиқилди.
Саволларга жавоб берилганидан кейин ОмбудÑман ҳиÑоботи батафÑил муҳокама Ñтилди. Муҳокама чоғида барча ÑиёÑий партиÑлар фракциÑлари ва ЎзбекиÑтон Ðкологик ҳаракатидан Ñайланган депутатлар гуруҳи вакиллари Ñўзга чиқдилар.
Тадбиркорлар ва ишбилармонлар ҳаракати – ЎзбекиÑтон Либерал-демократик партиÑÑидан Ñайланган депутатлар ўзининг Ñайловолди даÑтуридан келиб чиққан ҳолда ижтимоий ҳаётнинг Ñнг муҳим Ñоҳаларини Ñркинлаштириш жараёнларини Ñнада муÑтаҳкамлаш ва фуқароларнинг ҳуқуқлари ва Ñркинликлари ÑоҳаÑидаги кафолатларни таъминлаш бўйича чора-тадбирларнинг амалга оширилиши уÑтувор Ñканлигини таъкидладилар. Парламент вакиллари ЎзбекиÑтон РеÑпубликаÑининг “Олий МажлиÑнинг ИнÑон ҳуқуқлари бўйича вакили (омбудÑман) тўғриÑида”ги қонуни нормаларидан келиб чиқиб, ҳар бир инÑон учун ошкоралик ва қулайлик унинг фаолиÑтининг аÑоÑий принциплари бўлиши лозимлигини қайд Ñтган ҳолда, ОмбудÑманнинг фуқаролар ҳуқуқий маданиÑтини ва ҳуқуқий онгини ошириш ÑоҳаÑидаги фаолиÑтини Ñнада такомиллаштириш, шунингдек, инÑон ҳуқуқлари ва Ñркинликларини Ò³Ð¸Ð¼Ð¾Ñ Ò›Ð¸Ð»Ð¸Ñˆ ÑоҳаÑидаги давлат ҳокимиÑти органлари, ҳуқуқни муҳофаза қилиш ва Ñуд тузилмалари билан ўзаро муноÑабатларни муÑтаҳкамлаш маÑалаларига тўхталдилар.
ÐŸÐ°Ñ€Ñ‚Ð¸Ñ Ñлекторати манфаатларидан келиб чиққан ҳолда таъкидландики, ОмбудÑман бундан буён ҳам ташкилотларнинг хатти-ҳаракатлари бўйича, шу жумладан, хуÑуÑий мулк Ñгаларининг ҳуқуқларини таъминлаш, тадбиркорлик фаолиÑтини Ñркин амалга ошириш ва унга ноқонуний аралашувга йўл қўймаÑлик ÑоҳаÑидаги шикоÑтларни кўриб чиқиш маÑалаларига жиддий Ñътибор қаратиши лозим. Депутатлар фракциÑнинг назорат-таҳлил фаолиÑтида Олий МажлиÑнинг ИнÑон ҳуқуқлари бўйича вакили томонидан билдирилган маÑалалар албатта ҳиÑобга олинишини таъкидладилар.
ЎзбекиÑтон Халқ демократик партиÑÑи фракциÑÑи аъзолари ОмбудÑманнинг инÑон ҳуқуқларини Ò³Ð¸Ð¼Ð¾Ñ Ò›Ð¸Ð»Ð¸Ñˆ ва фуқароларнинг мурожаатлари бўйича фаолиÑтини ўрганиш фуқаролар мурожаатлари инÑтитутининг муҳимлигига Ñна бир бор ишонч туғдиришини алоҳида қайд Ñтдилар. Депутатларнинг фикрича, фуқароларнинг мурожаатлари билан ишлаш инÑон ҳуқуқларини Ò³Ð¸Ð¼Ð¾Ñ Ò›Ð¸Ð»Ð¸Ñˆ, давлат ҳокимиÑти ва ўзини ўзи бошқариш органларининг аҳоли билан алоқаларини муÑтаҳкамлашнинг муҳим воÑитаÑидир.
ЎзбекиÑтон “Миллий тикланиш†демократик партиÑÑи фракциÑÑидан Ñўзга чиққанлар давлат органларининг, шу жумладан, ҳуқуқни муҳофаза қилиш тузилмаларининг фаолиÑти уÑтидан жамоатчилик назоратини амалга оширишда фуқаролик жамиÑти инÑтитутларининг иштирокини муноÑиб даражада ҳуқуқий таъминлаш маÑалаларига урғу бердилар. Шу муноÑабат билан Ñ„Ñ€Ð°ÐºÑ†Ð¸Ñ Ð²Ð°ÐºÐ¸Ð»Ð»Ð°Ñ€Ð¸ фуқароларнинг ҳуқуқлари ва Ñркинликларини таъминлашнинг ҳуқуқий механизмларини, хуÑуÑан, жиÑмоний ва юридик шахÑлар мурожаатлари тегишли равишда кўриб чиқилмаÑлиги учун манÑабдор шахÑларнинг жавобгарлигини кучайтириш маÑалаларини такомиллаштириш юзаÑидан ОмбудÑман ва Қонунчилик палатаÑи депутатларининг Ñқин ҳамкорлигини давом Ñттириш муҳимлигини таъкидладилар.
ЎзбекиÑтон “Ðдолат†Ñоциал-демократик партиÑÑи фракциÑÑи аъзолари ОмбудÑманнинг уй-жой ва коммунал хизмат кўрÑатиш ÑоҳаÑидаги қонун ҳужжатлари талабларининг бузилиши ҳақидаги шикоÑтларни кўриб чиқиш бўйича фаолиÑтини Ñнада чуқурлаштириш маÑалаÑини кўтардилар. Ð¤Ñ€Ð°ÐºÑ†Ð¸Ñ Ð²Ð°ÐºÐ¸Ð»Ð»Ð°Ñ€Ð¸ ОмбудÑманнинг инÑон ҳуқуқларини Ò³Ð¸Ð¼Ð¾Ñ Ò›Ð¸Ð»Ð¸ÑˆÐ´Ð° маҳаллий ҳокимиÑÑ‚ вакиллик органлари билан ҳамкорликни Ñнада муÑтаҳкамлашга қаратилган бир қатор тавÑиÑлар киритдилар.
ЎзбекиÑтон Ðкологик ҳаракатидан Ñайланган депутатлар гуруҳи аъзоларининг фикрича, охирги йилларда фуқароларнинг атроф-муҳитни муҳофаза қилиш ва табиий реÑурÑлардан оқилона фойдаланиш маÑалаларига доир мурожаатларининг Ñони оз бўлÑа-да, ошаётгани кузатилмоқда. Шу муноÑабат билан депутатлар гуруҳи мақÑадли тадбирларни ташкил Ñтган ҳолда, аҳолининг ÑÐºÐ¾Ð»Ð¾Ð³Ð¸Ñ ÑоҳаÑидаги ҳуқуқий билими ва онгини ошириш маÑалалари юзаÑидан ОмбудÑман билан ҳамкорликни бундай буён ҳам давом Ñттириш иÑтагини билдирди.
Депутатлар муҳокама чоғида билдирилган фикр-мулоҳазаларни инобатга олган ҳолда, ЎзбекиÑтон РеÑпубликаÑи Олий МажлиÑи ИнÑон ҳуқуқлари бўйича вакилининг 2013 йилдаги фаолиÑти тўғриÑидаги ҳиÑоботни маъқулладилар ҳамда тегишли қарор қабул қилдилар.
ЎзбекиÑтон РеÑпубликаÑи Олий МажлиÑи Â
Қонунчилик палатаÑининг Ðхборот хизмати